Weterynarze: Sarkoidy u koni

Sarkoidy najczęściej mają postać kalafiorowatych guzków bądź strupków, o różnej wielkości: najmniejsze mają kilka milimetrów średnicy, a największe mogą dochodzić nawet do kilkunastu centymetrów. Warto mieć na uwadze, iż sarkoidy mogą zmieniać swoje rozmiary, ale nigdy same nie ulegną wchłonięciu; każda zmiana sarkoidowa wymaga leczenia, ponieważ mogą przekształcić się w zmiany złośliwe bądź osiągnąć rozmiary uniemożliwiające użytkowanie konia bądź pogarszające jego komfort życia.

Same sarkoidy dzielimy na kilka grup, w zależności od wyglądu i umiejscowienia: niektóre mają postać podskórnych guzków, inne przypominają liszaj bądź klasyczną brodawkę, mogą być zlokalizowane na całym ciele konia. 

Przypuszcza się, iż głównym czynnikiem inicjującym powstawanie sarkoidów jest wirus brodawczycy bydła typu 1 lub 2, który atakuje wszystkie koniowate - dlatego sarkoidy spotkamy nie tylko u koni, są powszechne także u osłów, zebr czy mułów. Dodatkowo dochodzi skłonność genetyczna - jeżeli klacz lub ogier posiadają sarkoidy, to z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że potomstwo także zachoruje; dlatego takie konie nie powinny byc użytkowane w hodowli. Przy chorym koniu należy bezwzględnie używać osobnego zestawu szczotek oraz sprzętu, choć to powinno być oczywiste także w przypadku zdrowych zwierząt.

Leczenie sarkoidów jest uzależnione od stopnia rozwoju zmian, ich rozległości oraz rodzaju - decyzję zawsze podejmuje lekarz weterynarii. Obecnie medycyna weterynaryjna ma do zaproponowania kilka rozwiązań:

• leki przeciwwirusowe;
• elektroterapia, czyli wypalanie zmian;
• chirurgia: wycięcie zmian;
• krioterapia: wymrażanie zmian;
• radioterapia: użycie środków radioaktywnych w celu zniszczenia zmiany;
• laseroterapia;
• chemioterapia;
• szczepionki;

Konwencjonalne wycinanie zmiany jest niestety obarczone sporym ryzykiem niepowodzenia, ponieważ sarkoid może odrosnąć w krótkim czasie - często leczenie polega na kombinacji kilku sposobów pozbycia się zmian z ciała konia. Nieleczone sarkoidy mogą przekształcać się zmiany złośliwe, które zagrażają życiu konia (przerzuty na organy wewnętrzne); dodatkowo szybko rozrastająca się zmiana może pękać, co często prowadzi do wtórnych zakażeń bakteryjnych i zdecydowanie utrudnia proces leczenia.

Każdą niepokojącą lub nową zmianę skórną należy skonsultować z lekarzem weterynarii, dlatego tak ważna jest regularna pielęgnacja i opieka nad każdym koniem.