Żywienie: Znaczenie selenu w diecie

Selen to jeden z mikroskładników, które są ważne w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu; ten pierwiastek odgrywa ważną rolę w procesie antyoksydacji, czyli usuwaniu wolnych rodników. Cząsteczki te powstają wskutek skomplikowanych procesów biochemicznych zachodzących na poziomie komórkowym; mają negatywne działanie, ponieważ mogą indukować niekorzystne zmiany (niszczenie kodu DNA oraz struktur komórkowych, obumieranie komórek). Jednym z silniejszych antyoksydantów, czyli związków które eliminują wolne rodniki, jest witamina E - wraz z selenem tworzy mocny kompleks sprawnie oczyszczający organizm. 

Zalecana dzienna dawka w pożywieniu dla konia ważącego 500kg to ok. 1,5mg, chociaż niektóre badania mówią o zwiększeniu tej ilości do 2,5mg; wyższe dawki mogą działać toksycznie.

Warto zauważyć, iż pomimo bardzo niewielkiego zapoprzebowania, niedobory selenu mogą być niekorzystnie odczuwalne przez nasze zwierzaki: 

• osłabiona odporność, większa podatność na infekcje (przewlekle grzybice czy gruda mogą być powiązane z niedoborem selenu)
• osłabienie mięśni, czasem powiązane ze śmiertelną chorobą zwaną chorobą białych mięśni 
• u źrebiąt to zahamowany rozwój, dystrofia mięśniowa, osłabienie odruchu ssania
• osłabienie wydolności u koni sportowych, szybsze zmęczenie
• problemy z płodnością u koni hodowlanych

Wiele koni w naszym kraju boryka się z problemem niedoboru selenu, wynika to zazwyczaj z niedoborów w paszach objętościowych i treściwych; wiele osób nie zdaje sobie sprawy z konieczności suplementacji tego pierwiastka, na szczęście świadomość właścicieli koni wzrasta w tym zakresie. Warto przeprowadzać badania krwi , są także dostępne badania składu siana; wśród metod wyrównywania niedoborów możemy wyróżnić iniekcję oraz suplementację dopaszczową. To pierwsze rozwiązanie to po prostu bezpośrednie podanie selenu domięśniowo przez lekarza weterynarii - stosowane w przypadku stwierdzenia dużych niedoborów. Suplementacja powinna być prowadzona przez dłuższy czas, niektóre konie wymagają dostarczania selenu dożywotnio: do wyboru mamy gotowe preparaty, lizawki z dodatkiem selenu oraz drożdże paszowe, które są bogatym źródłem tego pierwiastka. Obowiązkowo należy podawać selen w połączeniu z witaminą E, obydwa komponenty uzupełniają się i działają przeciwko wolnym rodnikom.

Szczególnie nalezy zadbać o klacze źrebne i karmiące, ponieważ niedobory selenu mocno rzutują na zdrowie źrebaka, u którego szybko dochodzi do osłabienia mięśni, co może mieć wpływ na całe dalsze życie i użytkowanie.